Trentoko kontzilioa

-Historiaurrea: Lehen gizakia agertu zenetik (k.A. 5 milioi urte) idazkera asmatu zen arte (k.A. 3000 urte)
zabaltzen den aroa da.

-Aro  Modernoa:  Amerikaren aurkikuntza gertatu zenetik (1492.Urtea) Frantziako Iraultzara arte (1789.Urtea) zabaltzen den historia-aroa da.

-Aro Garaikidea: Frantziako Iraultzatik (1789.Urtea) gaur egunera arte zabaltzen den aroa da.

-Burgesia: XV. Eta XVI. Mendeetan botere ekonomiko handia lortzen duten herri xeheko partaideak diren artisauak eta merkatariak dira.

-Monarkia: Estatuburutzat errege-erregina dituen estatua da.

-Humanismoa:  XIV mendean sortu, eta XV mendearen amaieran eta XVI mendearen hasieraren artean une gorena izan zuen filosofia- eta kultura- korrontea da.

-Errenazimentua: Antzinaro Klasikoaren ( Grezia eta Erroma ) berreskurapena  suposatzen duen XV eta XVI mendeetako Europako mugimendu kulturala, politikoa eta artistikoa da.

-Geozentrismoa: Lurra unibertsoaren erdigunea dela bultzatzen duen teoria da.

-Heliozentrismoa: Eguzkia unibertsoaren erdigunea dela eta gainontzeko planetak bere inguruan biratzen dutela bultzatzen duen teoria da.

-Antropozentrismoa: Gizakiari garrantzia ematen zion humanisten pentsamoldea da.

-Teozentrismoa: Jainkoa erdigunea zela eta Erdi Aroko pertsonak sortu zuten pentsamoldea da.

-Koperniko:  XVI mendean teoria heliozentrikoa garatu zuen pertsona (astronomoa) da.

-Quattrocentoa:  XV mendean eman zen eta kulturaren erdigune bezala Florentzia zuen arte estilo errenazentistaren lehenengo aldia da.

-Cinquecentoa:  XVI mendean eman zen eta kulturaren erdigune bezala Erroma zuen arte estilo errenazentistaren bigarren aldia da.

-Kupula: Estalki semiesferikoa da.

-Eskortzoa: Irudiak ikuslearekiko perpendikularrean irudikatze (ko pinturazko teknika)

-a da.

-Perspektiba: Objektuen erliebea eta ikuslearekiko distantzia handia edo txikia adierazteko teknika da.

-Argi-iluna: pinturan erabiltzen den argi eta itzalen kontrastea da.

-Erreforma protestanteak: XVI mendean kristautasuna hobetzeko sortu ziren erlijio mugimenduak dira eliza protestanteak sortu zituztenak.

-Erreforma (erlijio erreforma)
: Erdi Aroaren amaieran Eliza Katolikoaren zenbait ohitura eta sortutako kritikak zirela eta eman ziren ahotz kritikoak dira.

-Kontraerreforma: Erreforma protestantea geldiarazteko eta elizaren funtzionamendua hobetzeko sortu zen Eliza Katolikoaren barne mugimendu erreformatzailea da.

-Biblia: Kristautasunaren liburu sakratuak dira.

-Kontzilioa:Kontraerreformaren erabaki nagusiak hartzeko elizako goi karguen bilera da.

-Trentoko Kontzilioa: 1545 eta 1563 urteen artean katolikoak eta protestanteak baketzeko bildu zen goi karguen bilera da.

-Erlijio-dogma: Ukaezina den printzipioa da.

-Anglikanismoa:  Henrike VIII.A erregeak 1534an Ingalaterran eliza katolikotik banatuz  sortu zuen erreforma-mugimendua da.

-Kalbisnismoa: Joan Kalbin-ek Genevan (Suitza) eliza katolikotik banatuz sortu zuen eta Suitzan, Frantzian, Ingalaterran eta Eskozian hedatu zen erreforma-mugimendua da.                

* Induljentziak: Diruaren truke pekatuak parkatzeko saltzen ziren dokumentuak dira.

-Iñigo Loiolakoa (Ignazio Loiolakoa): Erreformari aurre egiteko eta Aita Santuak defendatzeko jesuitak sortuzuen pertsona da.

-Inkisizioa: Elizaren kontra zihoazen ideiak epaitzeko eta zigortzeko eliza katolikoaren epaitegiak dira.

-Eskumikatzea: Eliza katolikotik pertsona bat kanporatzea da, sakramentuak hartzeko eskubidea kenduz.

-Zelibatua: Ezkontzeko debekua da.

-Martin Lüther: Eliza katolikoari kritika gogorrak egin zizkion eta 1517an eliza Luteranoa sortu zuen fraide alemaniarra da.