Poesia soziala
Enviado por Chuletator online y clasificado en Otras materias
Escrito el en vasco con un tamaño de 12,55 KB
ERROMANTIZISMOA
Abertzaletasuna, kristautasuna eta Erdi Aroaren zaletasuna: Euskal Herriaren historia, kultura eta hizkuntza zaindu beharra sentitu, herri literaturari garrantzia.
“Ni”a eta gizabanakoa ardatz, sentimenduak landu eta gai dramatikoak zabaldu.
Bertsolaritzaren mugan mugitzen dira poetak; egileak bertsolaritzat nahi poetatzat hartu izan dira.
ADIBIDEAK
Bilintx, “Kontzezirentzat”
J.B. Elizanburu, “Ikusten duzu goizean”
J.M. Iparragirre, “Gazte gaztetatikan”
Xenpelar
P.M. Otaño
SINBOLISMOA
Bertsolaritzako betiko moldeak alde batera utzi eta molde berriak erabiltzen hasten dira.
Hizkuntza-maila jasoa (poesia kultua).
Sinboloak eta metaforak erabiltzen zituzten.
Olerkiei musikaltasuna eman nahi da, musika eta literaturaren arteko jokoa lortu nahian.
Heriotzarekiko larridura zuten gaitzat
Abertzaletasuna eta euskararen aldeko kezka presente dago.
ADIBIDEAK
Lizardi, “Urte-giroak ene begian” , “Bultzi leihotik”
Lauaxeta “Mendigoxaliarena”
ABANGOARDIAK
-Artea jolastzat hartzen dute, eta esperimentazioa bilatzen.
Gizartearen molde estetikak aldatu nahi dituzte, betiko moldeetatik ihes eginez.
Poetak mundu berriak sortu nahi ditu hitzarekin eta poemen itxura tipografikoarekin.
Poesia sentimentalari uko egiten diote, eta nitasunaren agerpenak barregarritzat jotzen.
ADIBIDEAK
J.A. Artze, “Zure askatasunagatik”, “Txoria txori”, “Txori txikia”
POESIA SOZIALA
Francoren diktadurapean sortutako errealitateari kritika egin nahi diote.
Egoera politiko eta soziala salatzen dute:1) nekazari eta langile industrialen egoera; 2) agintarien kontzientzia moralaren hutsunea.
ADIBIDEAK
G. Aresti, “Nire aitaren etxea”, “Apur dezagun katea”, “Egia bat esateagatik”
D. Landart “ Bihar”
B. Gandiaga, “Lurra hartu dut esku artean”
SURREALISMOA
Gizakiaren kezka existentzialak berreskuratu eta gaitzat hartu. Askatasunaren gaia lantzen dute gehien.
Teknika berriak erabili gaiei trataera berriak emateko:1) idazkera automatikoa, 2) irudi eta metaforak pilatu, lotura logikoi ihes eginez.
Euskal poetek surrealismo kontrolatua egin izan dute.
ADIBIDEAK
Bernardo Atxaga, Etiopia
J. Sarrionandia Pott banda