A Música: Da Guitarra ao Romanticismo

A Guitarra

Afinación das cordas

As cordas da guitarra están afinadas de aguda a grave: mi, si, sol, re, la, mi.

Función dos trastes

Os trastes serven para facilitar a localización dos diferentes sons.

Madeira do diapasón e o ponte

O diapasón e o ponte da guitarra adoitan estar feitos de ébano.

Fixación do ponte

O ponte fíxase sobre a tapa harmónica.

Alteracións

As alteracións son signos empregados para modificar a altura das notas.

Tipos de alteracións

• Sostido (#): Sube un semitón a altura da nota á que afecta.
• Bemol (♭): Baixa un semitón a altura da nota á que afecta.
• Becadro (♮): Anula o efecto das alteracións anteriores.

Alteracións propias

As alteracións propias aparecen colocadas ao principio do pentagrama, entre a clave e o compás. Afectan durante toda a partitura as notas situadas na liña ou espazo nos que aparecen as alteracións colocadas.

Alteracións accidentais

As alteracións accidentais aparecen escritas diante das notas. Afectan a todas as notas de igual nome e son que aparecen dentro do mesmo compás e tamén cando van ligadas ao compás seguinte.

Semitóns na escala

Na escala, os semitóns están colocados entre fa e do.

Frautas

O bisel

O bisel é unha lingüeta simple que se fixa na embocadura do instrumento mediante unha abrazadeira.

Función inicial das frautas de pico

Ao soprar pola embocadura, o aire vibra nun orificio chamado bisel que se ensancha ao final.

Aparición das frautas traveseiras en Occidente

As frautas traveseiras aparecen en Occidente no século XII.

Clasificación das frautas traveseiras

As frautas traveseiras inclúense na familia de vento madeira porque antigamente se fabricaban nese material.

Frautas galegas

A frauta galega de pico chámase pito e a traveseira requinta.

Grupos de requinteiros

Os grupos de requinteiros son propios da comarca do Ulla.

Formación dos grupos de requinteiros

Están compostos por unha ou dúas requintas que acompañaban unha ou dúas gaitas en calquera combinación.

Clarinete

Utilidade das chaves

As chaves do clarinete serven para destapar os buratos.

Lingüeta simple

O clarinete ten a lingüeta simple suxeita á embocadura por medio dunha abrazadeira.

Diferenzas entre o clarinete soprano e o baixo

O clarinete baixo ten o dobre tubo que o clarinete soprano.

Sistema de chaves

Buffet adoptou para o clarinete o sistema de chaves da frauta traveseira.

Función do barrilete

O barrilete vira para afinar o instrumento.

Saxofón

Hibridación do saxofón

O saxofón é un híbrido dentro dos instrumentos de vento porque ten unha soa lingüeta, que é a sección dun óboe e un corpo de metal.

Instrumento de vento madeira de maior extensión

O clarinete é o instrumento de vento madeira de maior extensión.

Usos do saxofón

O saxofón utilízase en música pop, rock e funk.

Ausencia do saxofón na orquestra

O saxofón non forma parte da orquestra polo seu nacemento tardío.

Rock Sinfónico

O rock sinfónico nace de incluír elementos de jazz ou de música clásica ao rock. O resultado son obras de grandes dimensións que algunhas veces non producen o efecto desexado.

Clasicismo

Período do clasicismo

O clasicismo sitúase entre 1750 e o ano da morte de Beethoven.

Ideais do clasicismo

No clasicismo, os novos criterios reflicten uns ideais baseados na orde, o equilibrio e a serenidade.

A Ilustración

No clasicismo xorde un complexo movemento intelectual (a Ilustración) que se manifesta na liberdade e igualdade e pretende achegar a cultura á xente.

Reformas sociais e a burguesía

No clasicismo, os gobernantes emprenden reformas sociais como a Revolución Francesa, que dá lugar a unha nova clase social: a burguesía.

Público da música no clasicismo

No clasicismo, os músicos deben agradar a un novo público, a burguesía, porque pagan por escoitar as súas obras.

Características musicais do clasicismo

As características musicais do clasicismo son: busca da sinxeleza e claridade na harmonía e nas melodías; harmonía plenamente tonal baseada nos tres graos básicos: tónico, dominante e subdominante; interese concentrado na melodía principal, as outras voces teñen un papel de acompañamento; as liñas melódicas son breves e regulares, formadas habitualmente por 8 compases divididos en períodos de 4.

Figuras claves do clasicismo

As figuras claves do clasicismo son Haydn, Mozart e Beethoven.

Capital europea da música clásica

Austria é a capital europea da música clásica.

Lugares de audición musical na época clásica

Na época clásica, a música podía escoitarse en teatros, palacios e igrexas.

Argumentos da ópera clásica

Os argumentos da ópera clásica eran traxedias de temas mitolóxicos e históricos.

Tipos de ópera no clasicismo

No clasicismo conviven dous tipos de ópera: a ópera aristocrática e a ópera cómica.

Público da ópera cómica

A ópera cómica dirixíase a un público distinto, burgueses, artesáns…

Base da ópera cómica

A ópera cómica baséase na comedia dell'arte italiana.

Argumentos da ópera cómica

Os argumentos da ópera cómica son cómicos e sinxelos.

Orixe da ópera cómica

A orixe da ópera cómica sitúase nos intermedios representados nos entreactos da ópera seria.

Escalas

Definición de escala

Unha escala é unha sucesión de sons ordenados en sentido ascendente ou descendente.

Escala diatónica

Unha escala diatónica é unha sucesión de 7 sons diferentes separados por unha distancia de ton ou semitón.

Escala pentatónica

Unha escala pentatónica é unha sucesión de 5 sons diferentes dentro dunha oitava e non separados por semitóns.

Graos da escala

Os graos da escala reciben os seguintes nomes: tónica, supertónica, mediante/modal, subdominante, dominante, superdominante, sensible/subtónica, tónica.

Instrumentos de dobre lingüeta

Orden dos instrumentos de dobre lingüeta de agudo a grave

Oboe, corno inglés, fagot, contrafagot.

Pechamento dos buratos do óboe

Os buratos do óboe péchanse cos dedos ou cunhas chaves accionadas polos dedos.

Diferenzas entre o óboe e o corno inglés

A lingüeta dobre do corno inglés é máis curta que a do óboe, e o óboe é máis agudo.

Función da tapa da culata dun fagot

A tapa da culata dun fagot serve como recolledor de saliva.

Función do pavillón metálico do contrafagot

O pavillón metálico do contrafagot serve para resaltar os sons graves do instrumento.

Soporte do contrafagot

O peso do contrafagot é soportado polo puntal.

Esquema da escala diatónica

(Inserir esquema da escala diatónica)

Intervalos de semitón na escala diatónica

Na escala diatónica, os intervalos de semitón encóntranse entre os graos III-IV e VII-VIII.

Intervalos de semitón na escala menor

Na escala menor, os intervalos de semitón encóntranse entre os graos II-III e V-VI.

Gaita

Función do roncón

A función do roncón na gaita é emitir un son continuo máis grave e afinado na tonalidade do punteiro. As partes da gaita son: fol, punteiro, roncón, ronqueta, soprete e bufe.

Cuarteto tradicional galego

O cuarteto tradicional galego está formado por dúas gaitas, un bombo e un tamboril.

Zanfona

Uso da zanfona na Idade Media

Na Idade Media, a zanfona utilizábase como acompañamento dos cantos de xograres e trobadores.

Antecedente da zanfona

O antecedente da zanfona é o organistrum.

Romanticismo

Cambios sociais no romanticismo

No romanticismo, a burguesía tomou o poder mentres se iniciaba unha imparable revolución industrial que cambiaría os modos de vida. No campo das ideas, xurdiu con forza un anhelo de liberdade. O músico, que cada vez depende menos dos mecenas, debe comunicar a súa mensaxe a un público que en ocasións o adora e a miúdo tarda en comprender.

Influencia da música romántica

A música romántica trata de influír no estado de ánimo, implicándoo emocionalmente.

Instrumento máis destacado do romanticismo

O instrumento máis destacado do romanticismo é o piano, porque é idóneo para crear unha atmosfera íntima.

Etapas do romanticismo

As etapas do romanticismo son: temperán, cheo e tardío.

Capitais europeas da música no romanticismo

As capitais europeas da música no romanticismo son París, Viena e Londres.

Concertos públicos no romanticismo

Os concertos públicos celebrábanse en grandes salas propiedade do estado ou de asociacións privadas, e escoitábanse grandes funcións sinfónicas de ópera e ballet.

New Wave

Característica principal da New Wave

A New Wave é un novo movemento musical que intenta recuperar a esencia dos anos 60 por medio da sinxeleza e o aspecto sensible das súas melodías.

U2

O grupo U2 defínese como "os mesiánicos".

Trash Metal

Definición de Trash Metal

O Trash Metal é unha combinación de Heavy Metal e Punk, que recupera a forza e o lado salvaxe cun gran estoupido sonoro.

Heavy Metal no Reino Unido

Protagonistas do Heavy Metal no Reino Unido

Os protagonistas do Heavy Metal no Reino Unido son Judas Priest, AC/DC, Black Sabbath, Iron Maiden e Scorpions.

Música no século XVIII

Número de instrumentos nas orquestras do século XVIII

As orquestras do século XVIII contaban con 50 instrumentos.

Principais liñas de composición

As principais liñas de composición eran a sinfonía, o concerto e a música programática.

Música no século XIX

Compositores máis destacados do romanticismo

Os compositores máis destacados do romanticismo son Liszt, Schumann e Chopin.

Pezas compostas no século XIX

No século XIX, ademais de sonatas e concertos, compóñense nocturnos, estudos, polonesas e impromptus.

Gran Ópera

Orixe da Gran Ópera

A Gran Ópera xorde para satisfacer as esixencias da burguesía, que demandaba espectáculos que estiveran de acordo coa súa visión do mundo.

Ópera Nacionalista

Ópera nacionalista en Alemaña

En Alemaña, púxose de moda o Singspiel, que será o punto de partida para o desenvolvemento dunha ópera alemá.

Ópera nacionalista en Italia

En Italia, os caracteres románticos foron incorporándose moi lentamente, sendo a ópera o xénero que mellor os asimilou. O autor máis coñecido é Gioacchino Rossini, que compuxo O barbeiro de Sevilla. Son importantes tamén Donizetti e Bellini, pero o compositor que culmina este período é Giuseppe Verdi.

Características da música do romanticismo

As principais características da música do romanticismo son: o romanticismo funda as linguaxes nacionais; a sinfonía é o emblema; o factor demoníaco: gusto romántico polo mundo dos mortos, fantasmas; independencia do compositor, cada vez menos suxeito aos mecenas e máis relacionado cos editores de partituras, o que permite unha maior liberdade de expresión; predominio da melodía que intenta reflectir os sentimentos e o estado de ánimo; expresividade e busca de efectos emotivos e evocadores.