Komunismoa
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Historia
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 5,93 KB
12. UNITATEA: MENDEBALDEKO MUNDUA· 1.1- MENDEBALDEKO MUNDUA OSATZEN DUTEN HERRIALDEAK-AEB, Kanada, Europa mendebaldea, Australia eta Zelanda berria.-Japoniak ere baditu ezaugarri batzuk.· 2.1- MENDEBALDEKO GOBERNU MOTAK-Eredu anglosaxoia: Bi alderdi politikotan oinarritzen da(bipartidismoa), biak ideologia liberalekoak. Erresuma batuak, Estatu batuek, Kanadak, Australiak eta Zelanda Berriak osatzen dute.-Eredu europar kontinentala: Zenbait herrialdetan ere bipartidismoa da nagusi baina badaude indarra duten beste alderdi politiko batzuk ere. Europa dago honela antolatuta.
· 2.2 MERKATU EKONOMIA-Mendebaldeko herrien ekonomia mota da.-Liberalismo ekonomikoan oinarritzen dira, lehia askea.-Bloke komertzialak sortzeko joera.-Ekonomia tertziarizazioa. (hiru sektoreak zaindu)-Ikerketaren alorrean nagusitasunari eusteko interesa.· 3.2 ZERGATIK DA MUNDUKO KAPITALISMORIK HANDIENA-Lehen sektorea oso aberatsa da.-Europak eta Japoniak lehia handia egin diote industria mailan. Baina zenbait sektoretan munduan nagusi izaten jarraitzen du. Armamentu industria oso garatua dago. Enpresa asko multinazionalak dira.-Ekonomia estatubatuarra zerbitzu ekonomia dela esan daiteke. Merkataritzari dagokionez,AEBek globalizazioa bultzatzen dute, baina bere produktuak zainduz. Dolarrak jarraitzen du dibisarik handiena izaten.· 4.1 EUROPAR BATASUNAREN ERAKETA.-Parisko ituna: 1951n IAEE sortu zen.-Erromako ituna: IAEEgo herrialdeek EEE eta AEEE sortu.-Europako agiri bakuna: 1986an merkatu bateratua ezarri.ekonomikoa eta estatu arteko lankidetza bermatu.-Amsterdango ituna: Zirkulazio libreak.-Nizako ituna: EBko erakundeetan erreformak egin.-MAPA 228.orr· 4.2 EB ERAKUNDEA-Europako batzordea: Komisarioez osatua dago. Parlamentuari legeria proposamenak egiten dizkio.-Europako parlamentua: Eurodiputatuak dira. Batzordeak proposatzen dituen legeak onartzen ditu eta EB kide berriei sarrera ematen die.-Europar batasunaren kontseilua: ministroen kontseilua. Botere legegilea du.-Justizia auzitegia: epailez osatua dago. Legeak errespetatzen dituzten ala ez esaten du.-Europako kontu auzitegia: Europar batasuneko aurrekontuak egiten ditu.· 5.1 GARAPEN EKONOMIKO JAPONIARRA-Langileen “lanerako gogo handia” , gainera soldata baxuak.-Egonkortasun laborala langileen arteko desberdintasunak murrizteagatik.-Zerga murrizketa. Familia japoniarrek aurrezteko gaitasun handia-Lehiakideak ondo ezagutzen dituzte. Lehenengo haien produktuak imitatu eta gero hobetu eta merke saldu.-Kalitate handiko produktuak prezio baxuan.· 8 DEFINIZIOAK-Globalizazioa:Lurreko herrialdeen hurbiltzea defendatzen duen mugimendua.-Demokrazia: Sufragio unibertsalaren arabera herrialde bateko ordezkaria hautatzea.-Familia nuklearra:Gurasoek eta seme-alabek osatutako familia.-Laugarren mundua: Hezkutza,osasuna… ona izan arren pobrezia poltsak dituzten herrialdeak.-Ongizate Estatua: Estatuak parte hartze handia izatearen aldekoa da. Zergak..-Neoliberalismoa: Estatuak ahalik eta parte hartze txikiena edukitzearen alde.-Tigre asiarrak: Hego korea, Hong Kong, Taiwan, Malasia, Thailandia eta Singapur.MUNDU KOMUNISTA1.KOMUNISMOA-1940tik aurrera SESBen eta Txinaren inguruan erregimen komunistak ezarri zituzten Asiako eta Europako zenbait herrialdetan. 1950eko hamarkadan Kuban komunismoa ezarri zen. Hurrengo hamarkadan Afrikako herrialde batzutan.-Ezaugarri nagusiak:-Estatu totalitarioa zen. Funtzionario guztiak, politikariak… alderdi horretakoak ziren.-Ekonomiaren ezaugarri nagusia planifikazio zentralizatua zen, estatuak kontrolatzen zituen enpresa guztiak, meategiak..-Berdintasunezko gizartea ezarri zuten. Babes soziala oso zabala zen.-Kulturaren helburua propaganda egitea zen.-1980ko hamarkadan erregimen komunistek indarra galdu zuten.2.SESB SUPERPOTENTZIA-Lorpenak:-Atzerriko politikan ideologia komunista zabaltzen saiatu ziren.-Arlo militarrean eta aeroespazialean ikerketa bultzatu zute-Ekonomia alorrean bost urteko planek industria astunen eta energia nuklearraren aplikazioa indartu zuten.-Enplegu betea lortu zuten-Arazoak:-Estatu totalitarioak gizabanakoaren askatasuna zapaltzen zuen.-Plangintza ekonomikoak ez zituen espero ziren emaitzak lortu. Industria astuna zaharkituta geratu zen, eta kontsumo ondasunen industria bigarren mailan geratu zen.3. HERRI DEMOKRAZIAK-SESBen mendeko herrialdeetan finkatutako erregimen politikoa da.-Bigarren mundu gerraren ondoren, Polonia,Alemania,Txekoslovakia, Hungaria, Errumania, Bulgaria eta Albania SESBen esku geratu ziren-Gobernu totalitarioak ezarri ziren alderdi komunistak kontrolatuta.-Industriak nazionalizatu zituzten, eta ekonomiaren plangintza zentralizatu zuten.-Enplegu betea eta berdintasun sozial handia zuten-Estatuak doako osasun zerbitzua eta hezkuntza eskaintzen zituan.4.PERESTROIKA-1985ean Gorbatxov, SESBeko agintari goren izendatu zuten. Gorbatxov sistema sobietarra berregiten saiatu zen. Bi neurri politiko jarri zituen martxan: Perestroika (sistema politikaren demokratzazioa eta enpresa pribatuak sortzea) eta Glasnot (komunikabideen gardentasuna).-Gorbatxovek arazo hauei egin behar izan zien aurre:-Txernobileko istripua.-1989an Ekialdeko herrialdeetan iraultza demokratikoak.-Barneko krisi politikoa-SESBeko errepublika nazionalista batzuk matxinatu eta independentzia eskatu zuten.5. ERRUIAKO LEHEN SATELITEA-1957an Errusiak lurreko lehen satelitea bidali zuen. Errusia oso aurreratua zegoen industria aeroespazialean, eta bertan inbertitzen zuen AEBei konpetentzia egiteko. Industria hauek ez ziren izan emankorrak.
· 2.2 MERKATU EKONOMIA-Mendebaldeko herrien ekonomia mota da.-Liberalismo ekonomikoan oinarritzen dira, lehia askea.-Bloke komertzialak sortzeko joera.-Ekonomia tertziarizazioa. (hiru sektoreak zaindu)-Ikerketaren alorrean nagusitasunari eusteko interesa.· 3.2 ZERGATIK DA MUNDUKO KAPITALISMORIK HANDIENA-Lehen sektorea oso aberatsa da.-Europak eta Japoniak lehia handia egin diote industria mailan. Baina zenbait sektoretan munduan nagusi izaten jarraitzen du. Armamentu industria oso garatua dago. Enpresa asko multinazionalak dira.-Ekonomia estatubatuarra zerbitzu ekonomia dela esan daiteke. Merkataritzari dagokionez,AEBek globalizazioa bultzatzen dute, baina bere produktuak zainduz. Dolarrak jarraitzen du dibisarik handiena izaten.· 4.1 EUROPAR BATASUNAREN ERAKETA.-Parisko ituna: 1951n IAEE sortu zen.-Erromako ituna: IAEEgo herrialdeek EEE eta AEEE sortu.-Europako agiri bakuna: 1986an merkatu bateratua ezarri.ekonomikoa eta estatu arteko lankidetza bermatu.-Amsterdango ituna: Zirkulazio libreak.-Nizako ituna: EBko erakundeetan erreformak egin.-MAPA 228.orr· 4.2 EB ERAKUNDEA-Europako batzordea: Komisarioez osatua dago. Parlamentuari legeria proposamenak egiten dizkio.-Europako parlamentua: Eurodiputatuak dira. Batzordeak proposatzen dituen legeak onartzen ditu eta EB kide berriei sarrera ematen die.-Europar batasunaren kontseilua: ministroen kontseilua. Botere legegilea du.-Justizia auzitegia: epailez osatua dago. Legeak errespetatzen dituzten ala ez esaten du.-Europako kontu auzitegia: Europar batasuneko aurrekontuak egiten ditu.· 5.1 GARAPEN EKONOMIKO JAPONIARRA-Langileen “lanerako gogo handia” , gainera soldata baxuak.-Egonkortasun laborala langileen arteko desberdintasunak murrizteagatik.-Zerga murrizketa. Familia japoniarrek aurrezteko gaitasun handia-Lehiakideak ondo ezagutzen dituzte. Lehenengo haien produktuak imitatu eta gero hobetu eta merke saldu.-Kalitate handiko produktuak prezio baxuan.· 8 DEFINIZIOAK-Globalizazioa:Lurreko herrialdeen hurbiltzea defendatzen duen mugimendua.-Demokrazia: Sufragio unibertsalaren arabera herrialde bateko ordezkaria hautatzea.-Familia nuklearra:Gurasoek eta seme-alabek osatutako familia.-Laugarren mundua: Hezkutza,osasuna… ona izan arren pobrezia poltsak dituzten herrialdeak.-Ongizate Estatua: Estatuak parte hartze handia izatearen aldekoa da. Zergak..-Neoliberalismoa: Estatuak ahalik eta parte hartze txikiena edukitzearen alde.-Tigre asiarrak: Hego korea, Hong Kong, Taiwan, Malasia, Thailandia eta Singapur.MUNDU KOMUNISTA1.KOMUNISMOA-1940tik aurrera SESBen eta Txinaren inguruan erregimen komunistak ezarri zituzten Asiako eta Europako zenbait herrialdetan. 1950eko hamarkadan Kuban komunismoa ezarri zen. Hurrengo hamarkadan Afrikako herrialde batzutan.-Ezaugarri nagusiak:-Estatu totalitarioa zen. Funtzionario guztiak, politikariak… alderdi horretakoak ziren.-Ekonomiaren ezaugarri nagusia planifikazio zentralizatua zen, estatuak kontrolatzen zituen enpresa guztiak, meategiak..-Berdintasunezko gizartea ezarri zuten. Babes soziala oso zabala zen.-Kulturaren helburua propaganda egitea zen.-1980ko hamarkadan erregimen komunistek indarra galdu zuten.2.SESB SUPERPOTENTZIA-Lorpenak:-Atzerriko politikan ideologia komunista zabaltzen saiatu ziren.-Arlo militarrean eta aeroespazialean ikerketa bultzatu zute-Ekonomia alorrean bost urteko planek industria astunen eta energia nuklearraren aplikazioa indartu zuten.-Enplegu betea lortu zuten-Arazoak:-Estatu totalitarioak gizabanakoaren askatasuna zapaltzen zuen.-Plangintza ekonomikoak ez zituen espero ziren emaitzak lortu. Industria astuna zaharkituta geratu zen, eta kontsumo ondasunen industria bigarren mailan geratu zen.3. HERRI DEMOKRAZIAK-SESBen mendeko herrialdeetan finkatutako erregimen politikoa da.-Bigarren mundu gerraren ondoren, Polonia,Alemania,Txekoslovakia, Hungaria, Errumania, Bulgaria eta Albania SESBen esku geratu ziren-Gobernu totalitarioak ezarri ziren alderdi komunistak kontrolatuta.-Industriak nazionalizatu zituzten, eta ekonomiaren plangintza zentralizatu zuten.-Enplegu betea eta berdintasun sozial handia zuten-Estatuak doako osasun zerbitzua eta hezkuntza eskaintzen zituan.4.PERESTROIKA-1985ean Gorbatxov, SESBeko agintari goren izendatu zuten. Gorbatxov sistema sobietarra berregiten saiatu zen. Bi neurri politiko jarri zituen martxan: Perestroika (sistema politikaren demokratzazioa eta enpresa pribatuak sortzea) eta Glasnot (komunikabideen gardentasuna).-Gorbatxovek arazo hauei egin behar izan zien aurre:-Txernobileko istripua.-1989an Ekialdeko herrialdeetan iraultza demokratikoak.-Barneko krisi politikoa-SESBeko errepublika nazionalista batzuk matxinatu eta independentzia eskatu zuten.5. ERRUIAKO LEHEN SATELITEA-1957an Errusiak lurreko lehen satelitea bidali zuen. Errusia oso aurreratua zegoen industria aeroespazialean, eta bertan inbertitzen zuen AEBei konpetentzia egiteko. Industria hauek ez ziren izan emankorrak.