Harri magmatikoak

Lehergarriak dira bonbak errautsak eta lapilak ateratzean eta ez lehergarrietan ez dira horrelako gauzak ateratzen. Leherketak botatzen diren materialak oso arriskutsuak dira adibidez magma eta gasak. Zeharkako arriskuak daude adibidez lurrikarak eta tsunamiak sor dezakete eta zuzeneko lurrikarak eta gauzak hautsi. Plaka tektonikoak magma mugitzen dituen Edo zatituta dauden geruzarik azalekoak dira. Plaka tektonikoak talka egiten dute baina ere igurtzi

3 mota

Korbenjente magma poltsak sortu

Dibergente,igurtzailea sumendiak sortu.

Lurrikarak indar tektonikoen eraginez harri masa handiak oso bortizki astintzen Edo Hausten direlako gertatzen da

Ibaiak

Ibilbide luzeko eta emari erregularreko ur ibilguak dira, hau da,ez da lehortzen erliebeko tokirik altuenetik behekoetaraino ibiltzen dira.

Mendien barruan sortzen dira,lur azpiko uretatik. Euri uraren bidez, ur jauzien bidez eta glaziarrak urtzen Edo elurra. Ura lurrazalaren gainetik joaten da harri iragazkorra topatu arte. Harri iragazkorreak urari barnealdean sartzen uzten dio. Bertan urak bildu egiten dira lakuak eta ibaiak sartzen , urek bidea jarraitzen Dute eta berriz harri iragazkorrarekin topatzean menditik ateratzen dira eta beraien bidea segitzen dute. Goi ibilguak 3 itxura ar dezake V itxurako Aranak

Zintzurrak eta arroilak eta ur jauziak. Denborarekin ur jauziak zorua higitzen Dute horregatik aldeak leuntzen dira eta ur lasterrak sortzen ditzake.

Arroila haran edo pasagune sakon eta estua da, bereziki haitz artekoa eta ibai baten jarduerak sortua. Ibaiek husten duten lekuaren altuera izateko joera dute. Eta beraz arroila gehienak ordokiaren mailatik higaduraren bitartez sortuak dira.

Delta

Dekretuan ibaiak dauzkan sedimentuak itsasora joaten dira

Estuarioa

Estuarioetan itsasoak ibaiak baino indar gehiago dauka eta ibaiaren barruan sartzen da sedimentuak geldiarazi.

Akuiferoa harkaitz iragazgaitzen geruza baten gainean geratzen den lurpeko ur-geruza da, putzu bat eginez gero ura ateratzeko balio duena.Lurpeko uraren goiko aldeari maila freatiko deitzen zaio.

Pasaia aztertu behar da akuiferoak non dauden jakiteko. Bi mota

Exokarstikoa

Lurrazaleko harrietan gertatzen da

1-lapizak:ura harrien gainetik ibiltzean gertatzen da

2hobiak: putzu estu eta bertikalak

3 delinak: onil itxurako sakonuneak

Lurrazal barruan sortzen dira. Pitzadurak handitzean gertatzen dira eta hobi horizontalak dira. Galeriak eta almideak haitzuloak sortzen ditu.

Uhaldi urak ibilgutik gabe lurrazaletik ibiltzen diren urak dira. Sortzen dira euri Edo urtze urak ez direlako iragazten eta hauek jariatzen urak eratzen dute. Lurrazaleko hauetako ur batzuk ibaietara, ur uharte Edo euri bidetara isurtzen dira. Beste batzuk mendi hegaletan behera ibiltzen dira eta hauek uhaldi urak deritzo. Uhaldi urek errekastoa Edo errekara txikiak sortzen dituzte elkartzean indar eta abiadura gehiago hartzen duten higatzeko halmena handituz.

3 pasai mota

Ildoak: arrail txikiak dira,materialak harreztatzen dituenean sortzen dira kareharria Edo beste harri gogor batzuk disolbagarri batzuk dituzten eremuetan

Karkabak

Ildoak oso sakonak direnean eratzen dira. Lurran landare bezetazioa ildoz eta karkabak jositako eremuak sortzen dira

Maitagarrien tximiniak: Kono itxurako egiturak, harri gogorrak eta bigunak txandakatzen dituzten eremuetan eratzen dira.

GLAZIARRAK

Morfemak: araneko hormen ondoan daude. Albokoak dira bi mihiaren artean egonez gero erdikoak glaziarren ondoan badaude ondokoa eta glaziarren aurrean badaude bukaerako

Igoiak: glaziarren sakogunetan gelditzen den urarekin sortzen dira.

U itxurako Aranak sortzen dira