Finantza eta Kudeaketa Ekuazioak eta Kontzeptuak

Wilson Metodoa eta Stock Kudeaketa

Stock Kudeaketarako Oinarrizko Formulak

• Eskaera-puntua: SS + (Hileko kontsumoa / 30) x T = Unitate
• Batez Besteko Maila: SS + Q/2 = Unitate
• Urteko Eskaria (D): Hileko kontsumoa x 12 = Unitate
• Errotazio Indizea: D/Q = N aldiz
• Biltegiratze Epea: 360/N = Egun
• Guztizko Stock-a: SS + Q = Unitate

Errentagarritasun Ataria

Errentagarritasuna Kalkulatzeko Formulak

• Kostu Osoa: KF + KAu x Q = Euro
• Diru Sarrerak: PS x Q = Euro
• Errentagarritasun Ataria: KF / (PS – KAu) = Unitate
• Unitate Jakiteko: DS = PS x Q – (KF + KAu x Q) = Unitate
• Emaitza Ekonomikoa: DS – K.OSOA
• Esanahia: X unitatetik gora irabazten hasiko da.

Ekoizpena / Erosteko Erabakia

Ekoizpen edo Erosketa Erabakia Hartzeko Formulak

• Q: KF / (PE – KAu) = Unitate (x positibo ekoiztea – negatibo erostea)
• Ekoizpen-kostua: KF + KAu x Q = Euro
• Erosketa-kostua: PE x Q = Euro

Esanahia:

KF: Kopuruaren arabera epe laburrean aldatzen EZ dira. / KAu: Bai.

Produktibitatea

Produktibitatea Neurtzeko Formulak

• Produktibitatea: Ekoizpen-maila / (Langile kopurua x Langileko lan-orduak)
• Produktibitate Aldakuntza-tasa: (Produktibitatea (aurten) / Produktibitatea (iaz)) x 100 = % x igo da produktibitatea.

Heltze-Aro Ekonomikoa

Heltze-Aro Ekonomikoa Kalkulatzeko Formulak

• Biltegiratzea: NB: Lehengaien urteko kontsumoa / Lehengaien biltegiratze BB-maila
• Fabrikazioa: NF: Urteko ekoizpenaren balioa / Fabrikazio bideko produktuen BB-maila
• Salmenta: NS: Urteko salmentak (kostuan baloratuta) / Produktu bukatuen biltegiaren BB-maila
• Kobratzea: NK: Urteko salmentak (merkatu-salmenta prezioa) / Bezeroek enpresarekiko BB-zorrak
• Ordaintzea: NO: Kreditura erositako lehengaiak / Hornitzailearekiko enpresak izandako BB-zorra

1. Lehengaien biltegia urtean X aldiz berritzen da.
2. Behin ekoizpena hasita enpresak BB X egun pasatzen dira produktua lortu arte.
3. Behin produktu fabrikatuz gero BB X egun pasatzen dira salmentan jarri aurretik.
4. Enpresa BB X egun itxaron behar du bezeroen fakturak eta letrak kobratu arte.
5. Enpresak erosten duenetik, bere hornitzaileei ordaindu arte BB x egun pasatzen dira.

• HAEkonomikoa: HAB + HAF + HAS + HAK = X egun BB pasatzen dira lehengaiak erosten direnetik saldutako produktuak kobratu arte.
• HAFinantziarioa: HAekonomikoa – HAO = X egun BB behar ditu enpresak inbertitutako dirua berreskuratzeko.

Balio Eguneratu Netoa (BEN)

Inbertsioen Errentagarritasuna Aztertzeko Formula

• BEN: - Do + F1 / (1 + k ) + … + Fn / ( 1+k)n
• K: i + g + ig

Inflazioa (g) – inflazio gabe (i)

Pay Back / Berreskuratze Epea

Inbertsioa Berreskuratzeko Epea Kalkulatzeko Adibidea

Do: 50.000 30.000 --- 12 (urte 1)

F1: 20.000 20.000 --- X

F2: 10.000 X = 20.000 x 12 / 30.000 : 8

F3: 30.000

Guztizko Kostu-Fluxu Garbiak:

F1 + F2 + … + Fn / Do

Barne Errendimendu Tasa (BET)

Inbertsioaren Barne Errendimendua Kalkulatzea

• BEN atera
• BEN berdindu 0
• R atera (beti positibo izan behar da)
• Begiratu: k > r --> BEN < 0 --> EZ // K < r --> BEN > 0 --> BAI

1. BEN eta PAY-BACK artean gomendagarriena? BEN da gomendagarriena, sistema honek diruaren balioa aldatzen dela kontuan hartzen duelako eta kutxa-fluxu garbi guztiak ere kontuan hartzen dituelako eta PAY-BACK aldiz bakarrik denbora.
2. Zein inbertsio da errentagarriena? BEN-aren arabera biak emaitzak positiboak/negatiboak dira eta bietan dirua irabaziko/galduko genuke, beraz 1-2.proiektua aukeratuko genuke diru gehiago ateratzeko / egoera jasangarria izango delako.
3. Berreskuratze-epearen arabera, zein proiektua aukeratuko zenuke?: Berreskuratze-epearen arabera 1/2. Proiektua ere aukeratuko genuke epe laburreko batean dirua jasango genuke.

Balantzea

Balantzearen Analisia eta Ratioak

• Maniobra-fondoa: Aktibo korrontea – Pasibo korrontea
• Aktibo korrontea / Aktibo osoa x 100 = % x (aktibo korrontea)
• Pasibo korrontea / (Ondare garbia + Pasiboa) x 100 = % y pasibo korrontea

1. Likidezia: Aktibo korronte / Pasibo korronte < 1 (arazoak) / 1.5 – 2 (egokia) / > 2 (gehiegizko likidezia)
2. Altxortegia: (Aktibo korronte – Izakinak) / Pasibo korrontea < 0.8 (arazoak) / 0.8 – 1.2 (egokia) / > 1.2 (gehiegizko likidezia)
3. Erabilgarritasuna: Esku dirua / Pasibo korrontea < 0.3 (arazoak) / 0.3-0.4 (egokia) / > 0.4 (gehiegizko likidezia)
4. Ibilgetua: Aktibo ez korronte / (Ondare garbia + Pasibo ez korronte) < 1 (egokia) / > 1 (maniobra fondo negatiboa)
5. Bermea: Aktibo osoa / (Pasibo korronte + Pasibo ez korronte) 1.5 – 2.5 (egokia) / < 1.5 (enpresak porrot egiteko aukera)
6. Zorpetzea: (Pasibo korronte + Pasibo ez korronte) / (Ondare garbia + Pasiboak) < 0.5 (egokia) / > 0.5 (zorpetze – maia handiagoa)
7. Finantza autonomia: Ondare garbia / Pasiboak > 1 (egokia) / < 1 (finantza autonomia eskasa)

1-2-3: Zor ordaintzeko arazoak / egokia / gehiegizko likidezia

4: egokia / maniobra fondo negatibo

5: egokia / enpresak porrot egiteko aukera

6: egokia / zorpetze – maia handiagoa

7: egokia / finantza autonomia eskasa

Maniobra-Fondoaren Esanahia

Maniobra fondoa aktibo korrontea finantzatzen laguntzen duen epe luzeko finantzarioaren zatia da.

• Positiboa: Enpresa honen kasuan maniobra fondoa positiboa da. Egoera hau ona da enpresarentzat, epe laburreko zorrei aurre egiteko ez dituelako arazorik izango adierazten duelako.
• Negatiboa: Enpresa honen kasuan maniobra fondoa negatiboa da. Egoera hau kaltegarria da enpresarentzat, epe laburreko zorrei aurre egiteko arazoak dituela adierazten baitu. Hala ere / Dena den aktiboan dituen ondare elementu guztiak diru bihurtuz gero / bihurtuta ere, asko falta zaio / heltzen zaio behar duen dirua lortu arte.

Balantzearen Iruzkina

Likidezia, altxortegia eta erabilgarritasun ratioa honen emaitza egokia izanez gero, enpresak ez luke arazorik izan beharko epe llaburreko zorrak ordaindu ahal izateko. Emaitza egokia baino txikiagoa izanez gero enpresak zor horiei aurre egiteko arazoak izan ditzake eta ordainketa-etendura gertatzeko arriskua dago, batez ere likidezia ratioa kontuan hartuta.

Beste aldetik emaitza egokiak maniobra fondoan positiboak dela egiaztatzen du eta, beraz, zorrak ordaindu ahalko ditu.

Berme ratioarekin neurtzen dugu ea enpresa kapaza den zor guztiak ordaintzeko. Egokia baino handiagoa bada hobe da enpresarentzat; baina bat baino txikiagoa izanez gero enpresa egoera larrian dago eta desagertzeko arriskua du.

Zorpetzearen ratioa zenbat eta txikiago izan hobe, horrek adierazten baitu enpresak kanpoko baliabide gutxi erabili behar duela bere finantziazioan.

Likidezia eta beste biak NEGATIBOAK izanda honek dira arazoa konpontzeko hiru aukera:

1. Hornitzaile eta ogasunarekin dituen zorrak, larrienak direnak, atzeratzeko eskatu beharko du enpresak.
2. Mailegu bat eskatu; bere zorpetze maila txikia izanez gero. Dena den, likidezia arazo gaindituko lituzke baina zorpetze maila kaltetuko zen.
3. Azken aukera kapital-zabalkuntza egitea da.