Familiako Krisiak: Konponbideak eta Aurreikuspenak

11. Ze nolako krisiak aurreikusi daitezke familietan?

• Garapen-krisiak, bilakaerarenak edo bizi-zikloarenak. Garapen-krisiak, bilakaerarenak edo bizi zikloarenak izaten dira ohikoenak eta aurresaten errazenak. Krisi horiek benetakoak eta agerikoak  dira, eta familia-sistemaren barruko bizi-zikloak berak eragiten ditu. Aldaketa horiek pixkanakakoak  edo bat-batekoak izan daitezke. Horien adibide dira pubertaroa, zahartzaroa, seme-alaba baten  ezkontza… Egoera horrek arazoak ekar ditzake pertsona krisia ekiditen saiatzen bada krisira egokitu  edo hura birdefinitu beharrean.  

• Trantsizio-krisia. Trantsizio-krisiak zuzenean lotuta daude gizarte-paperari eta egoera berrian  inplikatzeari; egoera hori izan daiteke jaiotza bat, eskolatik institutura pasatzea, erretiroa, lanez  aldatzea…  

• Babesgabetasun-krisia. Familiako kide batek mendekotasun edo disfuntzio psikiko edo fisikoa  duenean agertzen da, dela gaixotasun terminalengatik, buruko gaixotasunengatik edo gaixotasun  fisikoengatik —endekapenezkoak izan daitezkeenak—, dela haurrak edo zaharrak zaindu behar  izateagatik.  

Egoera horren eraginez, pertsona hori zaindu eta hari arreta eman beharrean gertatzen da familia.  Arazo larrienak agertzen dira oso arreta espezializatua behar denean, eta hura ezin denean ordeztu.  Kasu horietan, kanpoko laguntza behar da (gizarte- eta osasun-arretako profesionalak, erizainak…)  zaintzailea etxean ez dagoenean, eta, kasu askotan, beste baliabide batzuk behar dira (eguneko  zentroak, egoitza-zentroetan sartzea…).  

• Egiturazko krisiak. Familiako kideen arteko harremanetatik eta elkarreraginetatik sortzen dira, eta  familiako indarkeria, alkoholismoa eta komunikazio-blokeoa eragiten dituzte. Behin eta berriz  errepikatu ohi dira, eta barne-tentsioetatik sortzen dira.

14.Zein alderdi dira esanguratsuak   krisialdiei aurre egiteko eta behar bezala konpontzeko?

• Errealitatea hautematea. Ezinbestekoa da gertaerei eta sentimenduei modu errealistan aurre egitea.  Pertsonak modu errealistan hartzen badu gertaera edo arazoa, bere baliabide pertsonalak erabili ahal  izango ditu egoera konpontzeko; bestela, hau da, errealitatetik urruntzen bada, zaila izango da  egoera hori konpontzea, hautemandakoa ezin izango baita bat etorri gauzatu beharreko ekintzarekin.  

• Laguntza bilatzea eta aurkitzea. Krisi-egoeretan, ezinbesteko baliabidea da ingurura jotzea  (senideengana, lagunengana, gizarte- eta osasun-zerbitzuetara…) laguntza bila,eta inguru horrek  laguntza ematea. Lagundu dezaketen pertsonengana jo ahal izatea oreka-egoeraren seinale izan ohi  da; izan ere, horrek esan nahi du pertsona gai izan dela ondo eusteko une zailetan elkarrenganakoa  izan daitekeen laguntza emango dioten harremanei. Alderantzizkoa gertatzen denean, hau da,  laguntzarik bilatzen edo aurkitzen ez denean, pertsonak erraz buka dezake desoreka- eta krisi 

egoera larrietan.  

• Norberaren gaitasunak martxan jartzea. Egoeraren ikuspegi errealista izateak eta laguntza izateak  ez du asko balioko interesatutako pertsonak ez baditu martxan jartzen egoera estresagarriari  eraginkortasunez erantzuteko dituen gaitasunak. Ildo horretatik, garrantzitsua izango da arazoari  aurre egitea eta hura gainditzen saiatzeko jarrera positiboari eustea.