Esku-hartze Soziala: Definizioak, Irizpideak eta Informazio Iturriak

Definizioak

Planifikatzea: Esku-hartze bat egiteko aldez aurretik egiten den prestakuntza da.

Esku-hartze soziala: Gizarte aldakorra denez, errealitate berrietara egokitzeko premia dago. Testuinguru horretan egiten dira esku-hartzeak. Egoerak hobetzeko kolektiboki edota banaka egiten den ekintza programatu eta justifikatua da.

Ikerketa: Arazo bat konpontzeko behar diren datuak, agiriak, gertakariak… dira. Beste hitz batzuetan, edonolako informazioa bilatzeko prozedura da.

Ikerketa soziala: Errealitate soziala aztertzeko metodo eta teknika zientifikoen aplikazioa da.

Metodo zientifikoa: Errealitateari buruz nahi dugun informazioa nahita lortzeko bidea da. Horretarako, ezagutza eta metodologia zientifikoa erabiltzen dira. Hurbilketa formala, sistematikoa eta objektiboa da.

Agiri bilketa: Agirietan errealitateaz dagoen jakintzari buruzko informazioa eskuratzea da.

Elkarrizketa: Bi pertsona edo gehiagok hitz eginez informazioa trukatzea da. Bertan, pertsona batek bestearengandik informazioa lortu nahi du.

Inkesta: Aldez aurretik prestatutako galderadun formulario bat oinarri duen teknika da. Gehienbat itxiak izaten dira, erantzun-aukera mugatukoak.

Behaketa: Komunitate edo talde sozial bati buruzko datuak bildu eta errealitatea jasotzeko teknika da.

Bizitza-historiak: Pertsona baten narrazio biografikoak dira, bizi duena kontatzeko. Oso lagungarria da zenbait giza talde edo fenomeno hobeto ulertzeko.

Esku-hartze Sozialean Hartzaile diren Taldeak

• Jende heldua
• Arriskupean dauden haurrak eta nerabeak
• Desgaitasunen bat edo gaixotasun mentalen bat dutenak
• Etorkinak
• Droga mendekotasunak
• Sexuen arteko berdintasuna

Planifikazioaren Irizpideak

Denbora irismenaren arabera:

• Epe luzeko planifikazioa: 3-5 urteko iraupena.
• Epe ertaineko planifikazioa: 1-3 urteko iraupena.
• Epe laburreko planifikazioa: 6 hilabete - urte 1eko iraupena.

Eskumen-eremuaren arabera:

• Estatu mailako planifikazioa
• Autonomia-erkidego mailako planifikazioa
• Tokiko planifikazioa (Probintzia, udala…)

Programazioaren helburuaren arabera:

• Planifikazio globala: Programazio-esparru zabalena da.
• Planifikazio sektoriala: Sektore jakin batzuetako planifikazioa da.

Eraginkortasun-mailaren arabera:

• Maila estrategikoa: Helburuak proposatu, aurrekontua eta estrategiak zehaztu (Plana).
• Maila taktikoa: Helburuak zehaztu eta baliabideak antolatu (Programa).
• Maila operatiboa: Helburu operatiboak, aurrekontua, baliabideak zehaztu (Proiektua).

Planifikazio-mailak

• Plana: Plan estrategikoa egiten da errealitateko indarguneak eta ahulguneak zehaztuz. Hau programez osatuta dago, eta normalean 3-5 urteko iraupena du.
• Programa: Proposamen zehatzago bat da, eta normalean proiektuak ditu (1-3 urte).
• Proiektua: Hemen esku-hartzearen alderdi taktikoa antolatzen da (6 hilabete - urte 1). Helburu operatibo batzuetan oinarritu eta jarduera multzo batean antolatu.

Informazio-iturriak eta Teknikak

Iturri sekundarioak:

• Ikerketa bati ekitean aztertzen da.
• Barrukoak: Erakundeak sortzen ditu (txostenak, azterketak…).
• Kanpokoak: Erakundeetatik kanpo sortuak (bibliografiak, estatistikak…).

Iturri primarioak:

• Oinarrizko informazioa jasotzeko balio du.
• Teknika kualitatibo eta kuantitatiboak erabili daitezke informazioa eskuratzeko.

Teknika Kuantitatiboak

• Informazioa objektiboki eskuratu eta fenomeno sozialak adierazteko da.
• Baliabide ezagunena inkesta da.

Teknika Kualitatiboak

• Ekintzen esanahia edo zentzua aurkitzeko erabiltzen da.
• Baliabideak: Behaketa, elkarrizketa, bizitza-historiak dira.

Agiri-bilketa: Faseak, Abantailak eta Mugak

Datuen lokalizazioa eta eskuragarritasuna:

• Lokalizazioa: Azterketa jakin baterako behar diren agiriak aurkitzea da.
• Informazio kantitatea neurrizkoa izatea komeni da.
• Agiriak aukeratzen eta ongi erabiltzen jakin behar da (Taula ebaluatu eta erabiltzeko).
• Honetarako, aurrerapen teknologikoek asko laguntzen dute.

Dokumentazioaren azterketa:

• Azterketak ikertzen ari garen gaiaren ezagutza hobetzen du.
• Arazoak atzemateko edo ikuspegi berriak erabiltzeko aukera ematen du.
• Gogoeta eta prozesu metodologikoa eskatzen ditu.

Abantailak:

• Iturriak eskuragarriak dira.
• Normalean kostua txikia da.
• IKTek asko errazten dute lana.

Elkarrizketa: Motak eta Faseak

Egituraketa mailaren arabera

a) Elkarrizketa egituratua

• Aurrez prestatutako formulario baten bidez egiten dira (Inkesta).
• Galderak ahoz egiten dira.
• Irekia: Galdera irekiak dira modu ordenatuan.
• Egituratu ez-sekuentziala: Ordena elkarrizketaren arabera aldatu daiteke.

b) Elkarrizketa ez egituratua

• Oso irekia eta malgua da (Normalean galdera irekiekin egiten da).
• Ardaztua: Hasierako galderak prest egotean prestakuntzaren bidez.
• Klinikoa: Motibazio, jarrera, sentimenduetan oinarritzen da.
• Ez gidatua.

Direktibotasun mailaren arabera

a) Gidatua

• Gaiari buruz elkarrizketaren nondik norakoa adierazita egotea da.
• Galderak ikertzaileak egin behar ditu elkarrizketara egokituz.
• Modu lasai eta lagungarrian egiten da helburuak ahaztu gabe.

b) Ez gidatua

• Elkarrizketatuak sentimendu, jarrera, iritziak aske adieraz ditzake.
• Elkarrizketatzaileak elkarrizketatua hitz egitera bultzatu behar du.
• Eskarmentu handia behar da, eta komunikazioa bultzatzeko gaitasuna.

Partaide kopuruaren arabera

a) Indibiduala

• Elkarrizketa bakarka egitean.

b) Taldekoa

• Talde bati egitean datza, eta elkarrizketatzaileak gaia jartzen du.
• Formatua helburuen araberakoa da.
• Eztabaida taldeak, Delphi teknika, talde ardaztuak, ideia-jasa.