Erromatar inperioaren desagerpena

1. San Pabloren biografia

• I. Mendeko judu familian jaio, Tarson (gaur egungo turkia)

• Aita errabinoa

• Irakaslea→ Gamaliel (fariseoa)

• Bere familia ondo kokatuta ekonomikoki eta sozialki

• Judegua (fariseoa)

• Erromatar hiritartasuna zuen (pribilegioak zituen)

• Jerusalemen bizi

• Saulo kristauen kontra zegoen

• Kristauen jazarpenen buru zen

• Estebanen (lehen martiri kristaua) harrikatzean parte hartu

• Damaskora bidean Jesusekin topatu eta kristautasunera bihurtu

• Izena aldatzen du. Saulo→ Paulo

• Konbertsioa (Eg9)

• Damaskoko episodioa: jerusalemetik damaskora bidaian Jesus agertzen zaio eta itsu geratzen da. Kristau batek laguntzen dio eta kristau bihurtzen da. Bernabek Saulo bataiatzen du eta bere izena aldatzen du.

• Hemendik aurrera Jesusen mezuaren aldarrikatzailea izan zen

• Mediterraneo aldeko lehen kristau elkarteak Pablo sortu zituen berri ona zabalduz

• Kristautasuna defendatu zuen Jerusalengo kontzilioan 48. Urtean. Kristau izateko juduak ez zirela izan behar erabaki. Ez zen lege judea bete behar kristaua izateko. Kristautasunaren unibertsaltasuna defendatu

• 4 bidai, 35.000 kilometro

• Itun berriko eskutitz gehienak idatzi

• Pablok lortzen du lehen fede sintesi kristaua, kultura grekoarekin lotuz

• Kristau izateagatik hil Erroman

1. Erlijio giroa erromatar inperioan

• Enperadoreei gurtza

• Politeistak

• Jai handiak erlijioaren inguruan

• Erritoetan parte hartu

• Bide-sare garrantzitsuak eraiki Inperioa konektatzeko (kaltzadak)

• Aduanak bildu fronteretan

• Hizkuntza ofiziala latina. Palestinan hebreeraz eta arameraz hitz egin.

• Erromatar inperioaren nagusitasuna: militarra (inperiorik handiena), kulturala (potentea, grezian du oinarria, elemento kultural propioak, egitura juridikoa sortu)

1. Lehen elizaren bizitza, bizitza,  antolaketa eta kontzeptua

• I-IV mendeak

• Elkarren artean bizi ziren

• Elkarte txikietan bizi ziren erromatar inperioan zehar (Jerusalemen, Kaltzedonian…)

• Denak ez dira judeguak

• Dena amankomunean dute

• Otoitza elkarrekin egiten dute (elkarte txikiak eta eukaristia)

• Ospakizunak etxe pribatuetan egin

• 3 gradu: gotzaina, abadea, diakonoa

• Gotzaina→ elkartea gidatu

• Abadea→ elkartasuna lagundu

• Diakonoa→ zerbitzatzea, laguntzea

• Eklesia (asamblea)

• Jainkoaren herria (denok anai arrebak gara, ez dago inor bestearen aurretik)

KRISTAUTASUNA HEDATZEKO ZAILTASUNAK

- I. Mendearen amaieran kristautasuna
Inperioko hiririk garrantzitsuenetara iritsi zen

- Hau da, Erromatar Inperio guztian zehar zegoen hedatuta.

- Hedatze hau ez zen bat ere erreza izan. Zergatik?

    - Botere politikoaren susmoak zeuden. Kristauek uko egiten zioten enperadorea gurtzeari eta edozein matxinada politikoaren erantzule posibletzat hartzen zituzten. Herritan on moduan ez jokatzea leporatzen zieten.

    - Garaiko intelektualek ere arbuiatu egiten zituzten. Haien ustez, kristautasuna arrazoiaren aurkakoa zen. Nola egin zitekeen Jainkoa gizaki gu salbatzeko?

    - Kristauak klaserik apalenetatik zetozen, esku-langileak ziren gehienak, eta horrek zalantzan jartzen zuen klaserik boteretsuenen nagusitasuna.