Blokeen Garaia: Gerra Hotza

3.1. Bloke eratzea.

• Bloke kapitalista

*E.E.S.S. eta Aliatuak)

- Frantzia

- B.H.

- Alemania

- Japonia

* O.T.A.N. “Morshall” plangintza.

• Bloke komunista:

* S.E.S.B. eta Aliatuak.

- Varsoviako tratatua.

* C.A.M.E. (elkarren arteko ekonomikorako laguntza)

3.2. Blokeen arteko harremanak:

• Erabateko tentsio garaia (1947-1956)

• Berlineko blokea (1948-1949)

* Mendebaldeko aliatuak AEF sortzea erabaki zuten.

* Stalinek AED aldarrikatu ekialdean.

* Berlineko mendebaldeko lurreko sarrerak blokeatu.

* Aliatuak konponbide gisa aireko zubi baten bidez hornitzen zituen herritarrak.

Stalinek blokea kendu arte.

• Koreako gerra (1950-1953)

* Bi zatitan banatua

-Iparraldea (S.E.S.B.)

-Hegoaldea (EB)

* Ipar koreako komunistak Hego korea konkistatu.

* Ondorioz 2 koreen artean gerra.

* Sobietarren, Txinaren, edo Estatu batuen babesa.

* 1953an armistizioa sinatu eta mugak jatorrizko kokalekua eraman zituzten.

• Berlineko harresia eraikitzea (1961)

* AEB (komunistak) Berlineko harresia eraikitzen hasi.

* Harresiak 120km -- Honen bidez Berlineko mendebaldeko biztanleek ihes ez egitea lortu nahi zuten. (Komunismoak joan nahi zuen kapitalismora, ekialdekoak mendebaldera joan nahi zuten.

* > -- Mendebaldekoentzat.

* Gerra Hotzaren, Alemaniako banaketaren ikur ezagunena bilakatu zen.

• Misilen krisia (1962)

* Kubak iraultza komunistaren garaipena lortu ondoren, sobietarrek oinarri militarrak eta misilak ezarri nahi izan zituzten.

* Estatu Batuetako hiri nagusi gehienak misilen         ekintzaratioen barruan erori.

* Hori dela eta Kennedik uharteko ontzigintza blokeatzea dekretatu.

* S.E.S.B. misilak egiteari utzi eta gerra sahiestu.

• Vietnameko gerra ( 1963-1976)

* Frantziak independentzia lortu ondoren, Vietnam 2 herrialdetan banatu:

- Iparraldea--- Gobernu komunista ( SESB eta Txina)

- Hegoaldea -- Mendebaldekoen aldeko gobernua ( kapitalista)

* Bien arteko gerra 1963, urtean hasi.

* Estatu Batuak Hego Vietnami lagundu.

* 1970. urtean Estatu Batuak Vietnametik erretiratzen hasi.

* 1973. an prozesua bukatu.

* 1976. urtean herrialdeen erregimen komunista bateratu.

• Bakezko koexistentzia (1956-1976)

• Areagotzea:

* Galaxien gerra

* SESB desegiten da.

• Gerra hotzaren amaiera.

BIGARREN ERREPUBLIKA (1931-1939)

Errepublika--- Ez dago erregerik.

ERREFORMAK:

• Politikoa: Autonomia estatuak indarran jarri ziren

(Katalunia, Euskadi eta Galizia)

• Armandarena.

• Ekonomikoak (Asteko 40 ordun lan egiteko araua finkatu)

• Sozialak (Dibortzioa)

• Kulturalak (Ikastetxeak--- maestre-mestrea)

GERRA ZIBILA ( 1936- 1939)

6.1. Matxinada militarra:

Estatu kolpea Melillan, Ceutan eta Tetuanen hasi zen 1936.urtean.

Hurrengo egunean Espainira hedatu zen. (Landa giroan arrakasta eta industrializazioan porrot), ondorioz herrialdea 2 eremutan:

• Errepublikarra

• Matxinada / nazionala

Eta kolpe militarra Gerra Zibil luzea bihurtu zen.

• Espainian Matxinadak, nekazari jabeen, goi burgesiaren eta monarkikoen, katoliko… askoren babesa izan zen.

Bestalde, legedi errepublikarrak, lurrik gabeko nekazarien, burgesia, ezkerreko alderdiaren… babesa izan zen.

• Kanpoan, lehiakideek atzerriko laguntza jasotzeak mundu gerra ekar zezakeela beldur ziren. Ondorioz, Ez Parte Hartzeko Batzordea eratu.

Ezin izan zuten saihestu matxinatuek Alemania naziaren eta Italia faxistaren laguntza jasotzea, eta gobernu errepublikarrak SESBaren eta hainbat herrialdetako boluntarioez osatutako Nazioareko Brigaden laguntza izatea.

6.2. Etapak:

1-. Melillako altxamendua.

2-. Madrilen erresistentzia.

3-. Guadalajarako gudua.

4-. Ebroko gudua.

5-. Kataluniako hartzea.

6-. Madril hartzea.  

6.3. Bilakaera errepublikarra eta nazionala.

• Eremu errepublikarra:

- Gizarte-iraultza gertatu.

- Lurrak eta industriak kolektibizatu.

- Largo Caballeron eta Juan Negrinen esku.

- Anarkistak eta komunistak banandu.

- Anarkistak--- lehenengo iraultza eta gero gerra.

- Komunistak--- lehenengo gerra eta gero iraultza.

- Antiklirikalismoa

- Euskadiko autonomia estatua onartu.

• Eremu nazionala:

- Matxinatuek kontrolatu.

- Erreforma errepublikarrak ezeztatu.

- Francisko Frankoren esku.

- Botere zibila eta militarra metatu.

- Enpresak eta landak nagusiei itzuli.

6.4. Gerraren ondorioak:

• 400.000 - 1.000.000 hildako.

• 350.000 erbesteratu politiko.

• Soroak, Industriak, Eraikinak… suntsitu.

• Elizaren garaipen soziala ekarri.

• Kultura nabarmena pobretu (Picasso)

• Frankok-- sistema politiko distoriala.