Chuletas y apuntes de Historia de Oposición

-Fronte errusiarren gainbehera. 1917ko iraultzetan boltxebikeak boterera iritsi ziren eta arministizioa sinatu zuten Alemaniarrekin eta 1918an Brest-Litovseko bake hitzarmena. 

-AEB gerran sartu zen. Alemaniak itsasoko gerra totala deklaratua zuen. Erasoetako batean amerikar herritar batzuk hilak suertatu ziren eta orduan AEBk gerra deklaratu zioten Alemaniari.

Gerraren amaiera (1918)Bi bandoak lur jota zeuden ekonomikoki eta militarki, baina egoera bereziki larrian zeuden aliantzako kideak.

Ententea, ordea, indartsuago zegoen Amerikarren iritsierarekin eta eraso hura geratzea lortu zuten.
Azaroaren 8an Berlinen Gillen II.A enperadoreak abdikatu egin behar izan zuen. Lehen lana azaroaren 11n bertan armistizioa sinatzea izan zen.

Austria Hungaria

Transformaciones económicas del siglo XIX: las desamortizaciones

1. Introducción

Necesidad de Reforma agraria

En España, durante el siglo XIX, se produjo un gran cambio en la estructura agraria. No supuso una reforma económica agraria, como la pretendida por los ilustrados, quienes estaban preocupados por obtener el máximo rendimiento de la tierra, fuente para ellos de riqueza y fortaleza del Estado. Estos habían insinuado que para poder mejorar la agricultura, era necesario cambiar el sistema señorial de propiedad de la tierra.

Para estos ilustrados, una de las causas principales del retraso de la agricultura era la enorme extensión que alcanzaba en España la propiedad amortizada, que se llamaba de "manos muertas", y que estaba en poder... Continuar leyendo "Las Desamortizaciones del Siglo XIX en España: Transformación y Conflicto" »

Amadeo I de Saboya (1870-1873)

Es elegido rey con el objetivo de ser un monarca imparcial, pero debe enfrentarse a numerosos problemas:

• Crisis económica.
• Tercera Guerra Carlista.
• Insurrección independentista de Cuba.
• Oposición de absolutistas, moderados, la Iglesia y republicanos.

Amadeo I encuentra un país dividido y con problemas insolubles, lo que le lleva a abdicar.

La Restauración Borbónica (1874-1898)

Este periodo significa la vuelta de los Borbones (Alfonso XII y Alfonso XIII) a la Corona con un nuevo sistema político ideado por Cánovas del Castillo:

Características del Sistema Político

• Monarquía constitucional conservadora y poco democrática.
• Constitución de 1876 (conservadora):
  • Soberanía compartida: Rey y Cortes.
  • Aumento del poder

A vida política da Restauración

(Quenda, caciquismo e fraude electoral)

A vida política da Restauración baseouse na quenda pacífica entre os dous partidos dinásticos: o Partido Conservador de Cánovas del Castillo e o Partido Liberal de Sagasta. Ata 1881 gobernou o Partido Conservador que aboliu os privilexios forais vascos, eliminou a autonomía municipal, suprimiu o sufraxio universal masculino e restrinxiu as liberdades de prensa, reunión e asociación, provocando unha crecente oposición parlamentaria. Afonso XII concedeu a presidencia do Goberno a Sagasta que ampliou a liberdade de imprenta e consentiu a actividade legal das forzas opositoras (republicanos, socialistas e anarquistas) que se mantivo no poder ata que de novo o ocupou... Continuar leyendo "A Vida Política na Restauración: Quenda, Caciquismo e Fraude Electoral" »

2.IND.IRAULTZA: 1870an industria iraultza bigarren fase batean sartu zen. Europako beste herrialdeetara zabaldu zen. Arrakasta izan zuen arrazoietako bat ikerketa zientifikoa eta enpresen arteko harremana estuagoa izan zen.

-Energia Iturri Berriak: Energia elektrikoa XVIII mendetik ezagutzen bazen ere, produkzio industriala ezinezkoa izan zen 1872ra arte, garraiatzen 1883an hasi ziren eta 1878an bonbila asmatu zen hasieran argitzeko bakarra erabiltzen zen ondores nekazaritzan eta abar erabiltzen zuten. Beste asmakizun batzuk: telefonoa, irrati…

-Petroleoa: Mantso ezarri zen. Hasieran olioa ordezkatu zuen, gero enegi iturri giza erabiltzen hasi zen. Benetako hedapena autoa zen.

Sektore Berriak: Sektorea dibertsifikatu egiten da eta energi iturri... Continuar leyendo "Industria Iraultza Europako Herrialdeetan" »

Los Inicios del Monacato

La labor de los monjes resultó decisiva para el progreso de la civilización occidental. Si bien en las primeras prácticas monásticas difícilmente se trasluce la enorme influencia que los monasterios llegarían a ejercer en el mundo exterior, los primeros indicios de vida monástica se observan ya en el siglo III. Para entonces, algunas mujeres católicas elegían consagrarse como vírgenes a una vida de oración y sacrificio, dedicada al cuidado de los pobres y los enfermos. De esta temprana tradición proceden las monjas.

Eremitas: La Búsqueda de la Perfección Espiritual

Otra de las fuentes de la tradición monacal la hallamos en San Pablo de Tebas y, más popularmente, en San Antonio de Egipto, quien vivió entre... Continuar leyendo "El Legado Monástico: De Eremitas a Monasterios Benedictinos" »

24. Borboien monarkiaren berrezarkuntza.

1876ko konstituzioa

-ETORRERA.Goi mailakoek egoera monarkikora itzuli nahi zuten eurreko egoeraz nekatuak zeudelako eta hau Borboien eskutik izatea. Antonio Cánovsas del Cadtillo izendatu zuten espainiako presidente. Honek, ingelesen eredua ezarri zuen alderdi progresista eta kontserbadoreen pronuntziamenduak lasaitzeko. Ideia hauek ezarri zituen: -Monarkia bakarrik onartzen zen.-Erlijio askatasuna, baina estatuak eliza mantentzen zuen.-Aurreko 2 konstituzioak baztertzea, berri bat sortuz (1845 eta 1869koa).Aberatsek Alfontso XII.Na errege izateko itzultzea nahi zuten baina gazteegia zen Cánovasek Sandursteko Manifestua idatzi zuen Alfontsok sinatzeko. Honek, baldintzak onartu eta Espainiako errege

La reforma laboral

-Es duran a terme reformes laborals, engegades pel líder socialista Francisco Largo Caballero: seran acceptades pels treballadors, però no pels empresaris.

-La Llei de contractes de treball regulava la negociació col·lectiva.

-La Llei de jurats mixtos atorgava dret d'arbitratge en cas de desacord.

-Set dies de vacances pagades l'any i augment dels salaris.

-Creació d'assegurances socials.

-Setmana laboral de 40 hores.

La Reforma agrària

L'aplicació de la reforma agrària

L'any 1931 la meitat de la població activa treballa en l'agricultura. A Andalusia, Castella i Extremadura, més del 50% de la terra en mans de terratinents.

La veritable reforma va ser la Llei de reforma agrària, aprovada el setembre del 1932. El seu objectiu:... Continuar leyendo "Reformes durant la Segona República Espanyola" »

Testu hau lehen mailako iturria da. Formaren aldetik juridikoa eta edukiari dagokionez, politiko-soziala. Egilea Sabino Arana dugu, lehen Batzokiaren sortzailea. Bilbon, 1894ko maiatzaren eta uztailaren bitartean idatzi zuen, Errestaurazioko Maria Kristinaren erregeordetzan. Publikoari, herriari zuzenduta dago, bereziki euskaldun-bizkaitarrei eta bere asmoa nazionalista bizkaitarrentzako elkarte bat sortzea zen, hain zuzen Batzokia.

Testuaren analisia

• Sabino Arana: euskal nazionalismoaren aita bezala ezaguna den bilbotarra.
• Foruak: lurralde baten bizitza antolatzen zuten ohiturak lege bihurtuta.
• Jaungoikoa eta Lagizarra: Arana anaiek sortutako euskaldun nazionalismoaren lema.

• 1. art→ Batzokia Jaun Goikoa eta Lagizarra lema jarraitzen dutenentzat