Gluzidoak
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Biología
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 8,35 KB
gluzidoak: forma battik sortutako konposatu organikoak dira. karbono(c), idrognoa(h) eta oxignozko(o) atomoak, “karbono/ura” (c proxtzioan. gluzidoei karbono idrato edo karbo idrato satn zitzaien. -kimikoki poli idroxiald idoak edo poli idroxiztonak bzala dfinitzn dira.-gluzidoen funtzio orokorrak bitan labur daitzk, nrgtikoa (br alako enrgia-iturri bzala edo errsrba bzala) eta egiturazkoa.gluzidoen sailkapna ainbat irizpidrn arabra egin daitk. molkularn konplxutasunari eta karbono- kopuruari errxatuz.- monosakaridoak edo osak. ez dira bst sinplago batzuetan dskonposatzn.- osidoak. monosakaridoetan dskonposa daitzk.* olsidoak: monosakarido- kopuru aldakor batz ( bi gutxienz) soilik eratuak a) oligosakaridoak: 2monosakaridoez (disakaridoak), 3monosakaridoez ( trisakaridoak).. osatuak, 10art. b) polisakaridoak:lkarrn artan brdinak(omopolisakaridoak)edo dsbrdinak(etropolisakaridoak) e 1daka monosakaridoez osatuak.* etrosidoak: monosakaridoez eta izaera gluzidikoa ez dutn bst konposatu batzuez osatuak. *monosakaridoak :gluzido bakunnak ezin daitzk idrolisi bitartz dskonposatu, poli idroxiald iko ( al2ak) edo poli idroxiaztona (ztosak) molkula bakar batz osatuta baitaud. formula orokorran, cn 2non, n-rn balioa 3 eta 8 artkoa da.-propietat fisiko eta kimiko nagusiak: solido zuri kristalinoak zaxe gozokoak eta oso disolbagarriak urtan. urarkin eratzn dituztn bntako disoluzioek a almn errduzitzaila dut.-izaera errduzitzail nabariagoa al2etan.-monosakaridoak karbono- atomo kopuruarn arabra sailkatzn dira, (triosak, ttrosak, pntosak, exosak, eta abar.) orietako bakoitzak bi srie al2ak eta ztosak. karbono asimtrikoak izatagatik dutn stroisomriarn arabra sailkatzn dira, eta, ondorioz stroisomro batzuk eratzn dituzt. -asimtriarn propietata, karbono- asimtriko bat edo g iago dituzt, atomo auen _o taldk spazioan dutn kokapn dsbrdinn arabra, d eta l enantiomroak iznko isomroak era ditzakt.-karbonilo taldtik (c=o) urrutien dagoen karbono asimtrikoarn -o talda skuinan duen formari d satn zaio. dagokion l forma aurrkoarn ispilu- forma litzaek. naturan askoz sarriagoak dira d formak.-molkularn gainrako -o taldk spazioan dutn kokapnk epimro iznko bst isomro- mota batzuk z aztn dituzt, bakoitza propietat dsbrdinkin.-karbono asimtrikoen eraginz, disoluzioan daudn monosakaridoek jarduera optikoa dut. monosakaridoak:triosak, pntosak, exosak.*forma ziklikoak:izaki bizidunngan, sustantzia oyk urtan disolbatzn dianian,karbono-skltoa tolstu eta eraztun-itxurako egitura artzu. molkularn karbonilo taldak eta idroxilo batk lotura emiaztalikoa eratzn dut eta eraztun pntagonala(furanosikoa) edo exagonala(piranosikoa)osatzn dut.(skubi aldkok byan)*disakaridoak:bi monosakarido, exosa-motatakoak,elkarrkin lotzn dirnan disakaridoa eratza, etalkartu dituen loturari,lotura glukosidikoa. lotura eratzan ur molkula bat askatzn da. lotura glukosidikoa apurtzko na ikoa da ura eranst, eta idrolisia grtatukoa. lotura glukosidikoa monosakardio batn karbono anomrikoa eta bstarn edozin karbono alko oldunarn artan grtaukoa, baina baita, 2monosakaridoen karbono anomrikuan artn. l enngo kasuan, disakaridoa errduktora da, karbono anomrikoarn idroxilo tald1 ask gatzn dlako. bigarrn kasuan, disakaridoa ez da errduktora, karbono anomrikoarn idroxiloek lorturan part artzn dutlako.*disakarido nagusiak:-maltosa:2glukosalkartuz lortzn da. l enngo glukosak alfa konfigurazioa izan b ar du, bigarrnak alfa zin bta. lotura l enngo glukosarn 1 karbonoa eta bigarrnarn 4 karbonoarn artan eratuko da alfa( 1-4). bigarrn glukosarn karbono anomrikoa ask gratzn dnz disakarido onk a almn errduzitzaila mantntzn du.-laktosa: galaktosa molkula eta glukosa molkula bta (1-4) lotura glukosidikozlkartuta lortzn da. galaktosak bta konfigurazioa izan b ar du eta glukosak alfa eta bta izan ditzak. laktosak a almn errduzitzaila gordtzn du, karbono anomrikoa ask duelako.-sakarosa: alfa glukosa era bta fruktosa(1-2) loturaz, karbono anomrikoen artko loturaz lortzn da, braz, ez du a almn errduzitzailrik. -zlobiosa: bi bta d glukosa 1itatz osatuta, bta (1-4)loturarkin.zlulsa molkula eratzn du eta ez da ask aurkitzn. -isomaltosa:2 alfad glukosa alfa (1-6)loturarn bidzlkarturik. almidoian eta glukognoan agrtza, eta ez dao ask.*polisakaridoak: monosakaridoen polimrok dia. idrolisi bidz apur daitzk. monomro mota bakarra dutni omopolisakarido eta bat baño gyagokoei etropolisakarido.tmaina eta pisu molkular andiko sustantziak dia, propietat asko aldatu egitn dia, urtan erabat disolbaezinak dia eta disprtsio koloidalak era ditzakt. ez due zaxe goxoik, baña solido zuriarn itxura mantntzue. ez due a almn errduzitzailrik.* omopolisakaridoak: -almidoia:errsrba polisakaridoa da, landark dutn polisakaridorik garrantzitsuena. azi eta tubrkuluetan aurki daitk. brz d glukosarn polimro dsbrdink eratzue.(amilsa/amilopktina)+amilsa: milaka alfa dglukosaz eratutako katia, dnak (1-) lotura glukosidikoz katauta. molkulak egitura linala (adarrik gab) eta itxura likoidala.+amilopktina:amilsarn kata bzalakoa batz eratuta dao, tartka znbait adar atratz zaizkio. adar oiek 1-6 loturaz lotzya kat nagusira. idrolisia alfa amilasa entzimak katalizatzndu 1-4 loturi erasotuz. ola, maltosa lortza, eta ondorn maltasa entzimarn bidz glukosa. bst loturak apurtzko 1-6 loturak, bst entzima1 b ar da(alfa(1-6)glukosidasa). gainra bta amilasa entzima batk, amilsa eta amilopktina idrolizatzko a almna du. entzima onkin molkulak askatzya.-glukognoa: animaliok dugun glukosa errsrbarik andina. amilopktinarn antzko egitura molkularra, baina adar kopuru g iago, ortaz, tamaina eta pisu molkular andiagoak. ornodunk giblan eta gi arrtan izatue glukognoik gyen. glukogno muskularrak glukosa ematu errgai moun, muskuluen uzakurdurarako. giblko glukognoa, odolan bitartz zlulta iristan glukosa errsrba orokorra da. glukognoarn dskonposakta amilasa, glukosidasa eta maltasa entzimn bidz egita, glukosak askatuz.-zlulsa: bta d glukosa 1itatz eratuta dao bta(1-4) loturakin, zlobiosa disakaridoarn polimro1da. molkula katak likoidal forma du, adarrik gabakoa. molkula batzuk albotik lotz zaizkie bsti idrogno zubien bidz, eta mikro arizpiak eratzn dituzt. aueklkartu itya, zuntz andiak eratzn dituzt. egiturazko funtzioa du, landar zlula guztien parta eratz baitu eta forma eta trinkotasuna ematye. ugaria zlula ilz eratutako landar100etan, papra, plastikoa..itko erabiltza. bta1-4 loturak ondorio garrantzitsuak ditu, lisrikta entzimk ezin baitut idrolizau, braz animaliek ez dut zlulsa lisritzn. intsptu batzuk moluskuek eta mirkroorganismo askok dskonposa dzakt zlulsa, zlulasa entzima idrolitikoarn bitartz. -kitina: n aztil glukosaminarn polimro bat da bta 1-4 loturkin. artropodoen exoskltoa osatzn du, braz, egiturazko funtzioa du.kat xayoz eratuta dao.* etropolisakaridoak:-pktina:galaktosa eta azido galkturonikoz eratuta dao. landar zlularn parta osatzu=egiturazko funtzioa.ugaria fruituetan.-agar-agar: alga gorrietan=egiturazko funtzioa.propietat glifikatzailak dituzt,likagaigintzan erabilia. - emizlulsak: tald etrognoa, zlulsarkinlkartuta daudn znbait pntosa eta exosa-polimro artzitu.egiturazko funtzioa=landar parttan.-gomak.-murina: n aztilglukosamina eta n aztilmuramikoalkartzitu.zlula baktrianoetako parta egituratzu.- eparina. * etrosidoak:tald zabal eta konplxua.ezaugarri komun bakarra zati glukozidiko1 eta zati ezgluzidiko1 izata. etrosido dsbrdinak:-glukoprotidoak:tald ez gluzidikoa protinz osatua.-glukolipidoak:tald ez gluzidikoa lipidoz osatua.mintztan aurki daitk.-azido nuklikoen gluzidoak: adn eta arn molkultan agrtza.