Filosofia platon

Sofistak
Escepticismo espistemologikoa: Zentsumenn bidz ezagutzn dugu errealitatea. Jasotako inf. aldakorra da ta jasotzen duenaren araberakoa. Horregatik ematen zaio lehentasun esperientziari. Sofistek esaten dute egia erlatib dela, jasotzen drenaren araberakoa delak. Niretzat ona dena zuretzt txarra izn daiteke
Erlatibismo morala:Legeak ta ohiturk indarra galtzen doaz. Lehn zuzenk eta onak zirn, sakratuak jainkoak jarri dituelak. Bain sofstek uste dute, ez dutela balio absolutoa, legeak onak edo txarrak izn daitezkelako pertsonarn eta egoerarn arabera.
Legeen knbentzionaltasuna: legeak lehn sakratuak eta aldaezinak ziren, naturalak bezala, Legeak gizakiok egiten dugunez, konbentzionalk dira. Ados jartzn dira eta hitzarmenz egiten dituzte. Esan daiteke onak edo txarrak direla baina gizakiek egin dituzte komenigarria dela pentssatuz. Gizakien legeak ez dira naturalak, aldatu daitezke konbentzionalak direlako
Sokrates
Intelektualismo morala:morala, arazo intelectuala da, adimenaren menpean dagoena. Ona edo txarra izatea jakinduriaren araberakoa da. Ongia zer den jakinz gero, ona izango zara. Inrk ez du gaizkia nahita egiten. Hori, ongia, zuzentasuna zer den ez dakiolako da, edo egoeraren datu guztiak ez dakizkielako.. Hauei ongia zer den erakutzi behar zaie.Sokratesena, lehen moral arrazionala
Antierlatibismo morala:Sten erlatibsmoaren kontra. S esaten zuten, ez dagoela def unibertsalik. Edertasunaren kontzeptua erlatiboa da, interpretatzen drenaren araberakoa da. Sokrats, edertasunaren ideia definitu daitekeela están du eta unibertsala izango dela. Izan ere, gauza guztiek zeozer gaukate komunean etakomun horretatk sortuko da kontzeptuaren def aldaezin absolutoa. Arazoimenaren bidz zientzia posiblea da eta zientziak egia lor dezake. Hau frogatzeko, elkarrizketa erabili zuen. Argi zegoen idei bat zalantzan jarri zuen, ondoren, kontzptu horren eredu konkretuak jarri zituen eta ered hoietatik komunean dagoena definitzean, def unibertsala lortzn da.
Ideien teoria:
Ideien Mungua:materiagabek izak bizidunk sortu. Egiazkoa eta erreala
Mundu fisikoa:itzalak osatu. Sasimunda eta ez da benetakoa
Mund fisikok gauzak ideietatik datz. Adb mundu fisikoan daudn gauza onak, ongiaren ideiatik datz. Sentipenezko munduaren errealitateak ideien mundutik datoz. Ideiak gauzen ereduak izango dira. Mundu fisikoko gauzak, ideien Kodiak baino ez dira. Methesis gauza sentigarriek ideietan duten partaidetasuna da. Ideiak ordea, paradigmak dira, mundu fiskk gauzen eredua. Methesis bi munduen arteko zubia dela esan dezakeg, imitazioaren bidez ematen dena. Beraz, ideiak gauzen kausak direl. Ideiak benetak errealitatea izang da, errealitate esentzia. Ideiak , kontzeptuuak dira, gauza partikularrak dagozkio eta existentzia propio Duhem ez bakarrik gure pentsamnduetan.Ideiak, adimetaren bidz bakarrik auteman daitezke eta hauen artean eralaio hierakikoa dago. Azpian gauzen ideiak, matek, ondiarena.
Arimaren teoria:arimaren oreka gizakiaren zuzentasuna eta zoriontasuna gakar. Gizakia bitan banatzen du:
Arima:betiko, hilezina
Gorputza:hilkorra, nakagarri eta arimaren kartzl
Arima hiru zatitzan eta gorputz zatia egokitzen dio.

Zati arrazionala:gizakiaren goi.mailako gaitasuna da. Buruan kokatzen du eta gidaria da. Pentsatuko dua. Bere bertutea prudentzia izango da
Zati oldarkorra:ausardiaren eredua izang da eta bihoetzean kokatu. Zaldi zuria izango da. Bere bertutea sendotasuna
Zati irritsua:plazerra, nina, nahia, sentimenduak…gerrialdean, sablean. Zaldi beltza izango da eta bere bertutea neurritasuna.
Hiru hauetatik arrazionala nag behar da hiltzen ez den bakarra delako.
Hiri ideala, politika:Arimaren teorian oinarritzen da. Estatu bat Nola izan beharko zen zehazten du. Z zuen jarraitzeko eredurik, berak sortu zuen. Errepublika da honn testuingurua, zuzentasuna helburu duelarik. Zuzentasunik ggabe ez dago elkartean bizitzerik. Hiritarrak hauen eginkisuna betetzn badute, lortuko da. Gaitasunn eta arimaren araberakoa izango da bakoitzaren zregina. Hirian sortzen diren beharren arabera sortuko dira lanbide gehiago.
Produktugileak:nurritasuna:arima iirritsua nagusitzen da.
Zaintzaileak:arima oldarkorra, sendotasuna
Gobernaria:filosofoa izango dda, justizia zer den dakielako, gelariak hezituz gero gobernatu dezakete baina familia utzi behar dute horretan zentratzeko. Gizon-emakummen arteko ezkontzak estatuak bitu menpean seme-alabak osasuntzu jaiotzeko. Justizia egoteko balduntzak: diru ezberdintasuna desagertu behar da. Soldaduk eta gobernariek ez dute dirurik behar eta eskulangileei ezin zaie jabetza ukatu behar.
Estatua egiteko forma eta gizabanakoak elkarrekin doaz. Platonek aristokraziari jarrraitzen dio, onenek agintzen dutelako
Timokrazia:klase militar batek gobernatzen du
Oligarkia:abertsen menpean dago
Demokrazia:herriaren soberbia, ez diuzte ezagutzak kzenbait kontuaz erabakitzeko.
Tirania:demokrazian asakatasun gehiegi dagoenean.
Ezagutzaren bi irurri:
Zentzimenak(pertzepzioaàgauze alde aldakorra. Etengabe aldatu. Itxurak. Ez dute benetako ezagutzareiik, doza da, iritzia. Objetuaren errealitate fisikoa, materiala. Jaio eta hil, diren eta ez dditen gauzak
Arrazoimenaàirauten duena, aldaketarik gabe. Benetako ezagutza da, zientzia. Obejetuaren ideiak dira, objetibo, unibertzal eta absolto.
Bide okerra hartzea ez jakintasunaren ondoria da. Nahita gaik jokatze ezinzkoa….Trbezia batzuk hezigarriak dira, Baina birtutetsu imanten ezin da,.
Heziketa(argia ikustea) prozeruaren ondoroz, fisosofoa ezagutza gorena lortuko du. Heziketa jasotzen doxatik epistemera pasatzen zara. Arimaren zari arrazionalara. Ongiaren ideia dago heziketaren atzetik. Politikan aritzeko posible, dialektika
Doxa eta episteme azpi mailetan banatzen dira: Doxa azpian imaginazioa dago, itzalak antzematen dira. Doxaren goiko aldean, fedea dago. Objetu materialn goiko ezagutza da. Zientzia mailan bi ezagutz mota daude:azpimaila, pentsamendua. Matemática barneratzen da. Adimena lantzen da. Baian ez da ezagutza perfektua.zientziaren goiko mailan dialektika dago. Intuizioaren bidez autematen dena. Intuizioarekin egia bat batean antzematen da.
Ezagutzea oroitzean datza. Arima gorputz barruan egon banoino leehn ideian Mungua ezatut du. Benetako errealitatea ikusi zuen eta istripz gorpuntz baten menpe geratu da. Jatorriarekiko Batasuna da, bere mundura bueltatu nahi du eta oroituk du leehen zekiena.